42 дахь удаагийн "Гидравликийн олон улсын сургууль" олон улсын эрдэм шинжилгээний хурал
Хуралд оролцогчид |
Усны барилга байгууламж (hydraulic structure) гэдэг нь усны түрэлт болон урсацыг тохируулах, ус хадгалах, дамжуулах, хуваарилах, түгээх, ариутгах, цэвэрлэх, түүний чанарыг сайжруулах, газрын доорхи ус олборлох, усны гамшигаас хамгаалах энгийн болон инженерийн хийц бүхий барилга, байгууламжийг хэлнэ.---МУ-ын Усны тухай хуулиас
Хуралд оролцогчид |
ШУТИС-ийн Барилга
Архитектурын сургуулийн Усны барилга байгууламжийн магистрын хөтөлбөрийг
шинэчлэх, лабораторын чадавхыг сайжруулах, багш нарыг хөгжүүлэх зорилгоор
хэрэгжсэн ERASMUS+ Graduates for Climate Change Adapted Water Management
– CCWater төслийн хүрээнд “Уур
амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицсон усны менжмент” сэдэвт ахисан түвшний сурах
бичиг англи хэлээр хэвлэгдэн гарлаа.
![]() |
Graduate texts in Climate change Adapted Water Management |
Уг сурах бичиг нь Барилга Архитектурын сургуулийн ахисан түвшний буюу магистр, докторын хөтөлбөрт заагдах
гэсэн гурван
хичээлийн агуулгын хүрээнд нэмэлт унших материал байдлаар бэлтгэгдсэн бөгөөд агуулгад
уур амьсгалын өөрчлөлтийн нөлөөг тооцож усны менежментийн арга хэмжээг
төлөвлөх, хотын хурын усны менежментийн бага нөлөөтэй хөгжлийн шийдлүүдийг
ашиглах, уламжлалт бус усны хэрэглээг нэмэгдүүлэх, уур амьсгал болон усны
менежментийн их өгөгдлийн шинжилгээ, усны нөөцийн нэгдсэн менежментийн арга
зүйн талаар сүүлийн үеийн судалгааны үр дүнгүүдэд үндэслэн бичигдсэн юм.
Уг сурах бичгийг CCWater
төслийн 11 их сургуулиудын 22
профессор багш нар хамтран бүтээсэн бөгөөд ШУТИС, БАС-иас Инженерийн байгууламжийн
салбарын дэд профессор Н.Насанбаяр, Ахлах багш, дэд профессор Б.Аюурзана, Ахлах
багш С.Баасансүрэн нар оролцсон. Уг сурах бичгийг ШУТИС, БАС-ийн төслийн баг
эмхэтгэн хэвлүүлсэн бөгөөд сурах бичгийг ШУТИС-ийн төв номын сангаас хэвлэмлээр
авч ашиглаж болохоос гадна CCWater төслийн сайт болон ШУТИС-ийн төв номын сангийн электрон каталогоос цахимаар ашиглах боломжтой.
Энэхүү сурах бичиг нь ШУТИС, БАС-ийн Инженерийн байгууламжийн салбарын багш нарын Англи хэл дээр боловсруулсан анхны сурах бичиг болж байна.
2025 оны 1 сарын 24-ний өдөр усны тодотголтой инженерүүд "Усны барилга байгууламжийн инженерүүдийн" зөвлөлдөх уулзалтыг зохион байгуулж уг хурлаас усны инженерүүдийн эрх ашиг, усны инженерчлэлийн хөгжлийг дэмжих, усны талаарх төрөөс баримтлах чиглэл, бодлогын хэрэгжилтэд дэмжлэх үзүүлэх зорилгоор
Монголын усны инженерчлэлийн мэргэжлийн холбоо - Mongolian Society for Water Engineering
-г Мэргэжлийн нэгдсэн холбооны эрх зүйн байдлын тухай хуулийн хүрээнд шинээр байгууллаа.
![]() |
Усны инженерчлэлийн их хуралд оролцогчид |
ЭМГЭНЭЛ
ЦАМБЫН БАТДОРЖ
(1953 - 2024)
Монгол улсын гавьяат барилгачин, Хүндэт гидротехникч, техникийн
ухааны доктор Цамбын Батдорж 2024 оны 10-р сарын 14-ний өдөр зуурдаар таалал
төгсөж, үр хүүхэд, төрөл төрөгсөд, Монголын барилгын болон усны салбарт нөхөж
барашгүй гарз тохиолоо.
Завхан голын дээд хэсгийн гадаргын усны нөөцийн судалгаа
Өлзийсайхан Тэнгис
ШУТИС, Барилга, Архитектурын сургуулийн
Усны барилга байгууламжийн 4-р курсийн оюутан
Бадарчийн Аюурзана
ШУТИС, Барилга, Архитектурын сургуулийн
багш
Хураангуй
Улс орнууд
өөрсдийн нутаг дэвсгэрийн усны нөөцийг нэмэгдүүлэх арга хэмжээг тасралтгүй
хэрэгжүүлж байдаг. Гадаргын усны нөөцийг нэмэгдүүлэх уламжлалт арга нь усан
сан, хиймэл нуур барих технологи юм. Манай оронд олон усан сан хиймэл нуур
барьсан байдаг боловч усны нөөцийг ямар хэмжээтэй нэмэгдүүлж байгааг тогтоосон
судалгаа цөөн бий. Тухайлбал Завхан гол дээр Тайширын усан цахилгаан станцыг
барьснаар сав газрын хэмжээнд гадаргын ус хэр хэмжээнд өөрчлөгдсөнийг
тодорхойлсон судалгаа алга байна. Иймд Завхан голын дээд хэсгийн буюу Завхан
гол Улиастай гол нийлэх хүртэл Завхан голын гадаргын усны нөөцийн өөрчлөлтийг
Тайширын усан цахилгаан станцын өмнө ба дараа ямар болж өөрчлөгдсөнийг тоон
өгөгдөл болон сансрын мэдээллийг ашиглан тодорхойлов.