Tuesday, March 21, 2017

Давалгаа таслуурын төсөл тооцоо /breakwater designing/

Давалгаа таслуурын төсөл тооцоо

Нэгдүгээр хэсэг

Усны барилгын блогоо далайн эргийн инженерчлэл, усны барилгын сэдвүүдээр өргөтгөж байгаадаа таатай байна. Дээрээс нь энэхүү энгийн давалгаа таслагч барилга нь усан зогсоолын үндэс болохоор Хөвсгөл болон Увс нуурнууддаа усан зогсоол барихыг билэгдээд усны өдрийн босгон дээр оруулж байна. 
Английн Англесэй арлын баруун хойт хэсэгт байрлах Ариун толгой (Holyhead) хэмээх давалгаа таслагч. Эх үүсвэр http://www.dailypost.co.uk

МатьЛаб ба Фортранаар долгион тархах функцыг кодлох /Matlab and Fortran coding for wave function/

МатьЛаб ба Фортранаар долгион тархах функцыг кодлох

Дараах нэг хэмжээст орон зайд давалгаа долгиолон тархах явц, түүнийг илэрхийлэх үйлдэл функцыг авч үзье.
Энд Ф бар нь долгионы үндсэн хэлбэлзлэл, ню нь унтрах замхралтын үзүүлэлт (ню>0), k  нь давалгааны долгионы тоо (долгионы урт нь лямда=2*пи/k -р тодорхойлогдоно. ) , t нь хугацаа, x орон зайн цэгц координат ба c  тархалтын хурд, тогтмол тоо юм.
(a) Нэг хэмжээстэд [0; 1] гэсэн хязгаарт жигд тархан хуваарилагдсан N тооны элемэнт бүхий хэрчим векторыг үүсгэнэ. Энэ нь бодлогын тор болно.
(b) Бодлогод 8-р томьёонд өгөгдсөн Фбар=1, k=2pi, ню=1ба c = 1 утгуудыг, цаг хугацааны хувьд t = 0 -ээс t = 5 хүртэл 0.05 завсартайгаар өгч, хугацаа бүрт үр дүнг нь дүрслэж харуулах болно (Ф- ийн эсрэг x).
(c) Давалгаа долгины уртыг 0 болгож өгөхөд юу ажиглагдаж байна гэдгийг судлана. Мөн үүнтэй адилаар ню=0.01 долгионы уртыг өгч тархалтын хурдны тогтмол тоог 0-тэй тэнцүүлж үзнэ. Хэмжигдхүүн үзүүлэлтүүдийг өөрчлөн бодолтыг давтахад юу болохыг ажиглана.
(d) Долгионы урт ба тархалтын хурдны тогтмол тоог хэвээр үлдээж давалгааны тоог өөрчилж үзнэ. Давалгааны тоо хэлбэлзлэлийн замхралтын тоотой харьцуулахад гарах үр дүнг харьцуулж харуулна. 

МатьЛаб дээр бичсэн код
 1
 2
 3
 4
 5
 6
 7
 8
 9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
%-----------------------------------------------------
% "Тооцон бодох шингэний механик-1", Дасгал ажил-1 – 1-р хэсэг
%
% нэг хэмжээс орон зайд давалгаа долгиолон тархах явц
%
%-----------------------------------------------------
clear all; close all;
 
% parameters input – хэмжигдхүүнүүдийг оруулна. 
% (vary the parameters to observe the difference between
%  diffusion dominated and advection dominated phenomena)
phi_0 = 1; 
nu = 0.01;
k = 2*pi;  % энэ хэмжигдхүүнийг өөрчилнө. 
c = 1;  
 
% үргэлжлэх хязгаар boundaries: x \in [xbeg,xend]
xbeg = 0;
xend = 1;
 
% number of grid points – торны цэгүүдийн тоо
N=20;
 % define a vector of uniformly spaced N grid-nodes between 
% xbeg and xend (inclusive) 
x=linspace(xbeg,xend,N);
 % time interval and time step
t_start = 0;
t_end = 5;
dt = 0.01;
 
% start the time loop
for t = t_start:dt:t_end
    phi = phi_0*exp(-nu*k^2*t)*cos(k*(x-c*t));
    plot(x,phi)
    axis([0 1 -1 1])
    xlabel('x')
    ylabel('\phi')
    title(sprintf('Propagating wave. time = %f',t))
    pause(0.01)
end 

Saturday, March 18, 2017

Японы 61 дэх удаагийн Усны инженерчлэлийн эрдэм шинжилгээний хурал /61st Japanese Hydraulic Engineering conference/

Японы 61 дэх удаагийн Усны инженерчлэлийн эрдэм шинжилгээний хурлын тойм
Brief overview of the 61st Japanese Hydraulic Engineering conference at Kyushu University



Японы 61 дэх удаагийн усны инженерчлэлийн эрдэм шинжилгээний хурал 2017 оны 3 сарын 15-17-ны хооронд Кюүшү их сургуулийн Ито хүрээний инженерчлэлийн хэсэгт болж өнгөрсөн юм. Японы барилгын инженерүүдийн холбооны (Japan Society of Civil Engineers) харъяа Усны инженерчлэл, гидро-шинжлэх ухааны хороо (Committee on Hydro-science and hydraulic engineering) усны инженерчлэлтэй холбоотой хурал цуглаан, уулзалтуудыг зохион байгуулдаг юм.
Сүлжээний Больцманы аргыг задгай голдиролтой үед бий болох шингэн-хатуу фазын өөрчлөлтийг тооцон бодоход ашиглах нь: Монголын жижиг усан цахилгаан станцын жишээн дээр гэдэг илтгэлийг тавиад дуусаж байгаа нь
Энэ удаагын хурлыг статистик талаас нь дүгнэвэл 6-н зэрэгцээ хэсгийн хурал (parallel session), 2 дэд хурал (symposium), 1 тусгай лекц (special lecture), 1 солилцох уулзалтаас (exchange meeting - архи ууж танилцах уулзалт) бүрдэж байна. Хэсгийн хурал дотроо судалгааны сэдвээс хамаарч салбар хурлуудад хуваагдсан юм. Энэ удаагын хурлын 6-н хэсэгт хэлэлцэгдсэн сэдвүүд гэвэл: