Усны барилга байгууламж, түүний зорилго

Гидротехник, түүний зорилго

Гидротехник гэдэг нь усны нөөцийг ашиглах болон усны хортой үйлчлэлтэй тэмцэх арга хэмжээг хэрэгжүүлэх тусгай барилга байгууламжийг судлах шинжлэх ухаан, техникийн салбар юм. Усны нөөцийг ашиглах буюу усны хортой үйлчлэлтэй тэмцэхэд зориулагдсан төрөл бүрийн барилгуудыг гидротехникийн барилга гэнэ.

Гидротехникийн шинжлэх ухааны зорилго бол гидротехникийн барилгын судалгаа болон хайгуул, өсөл зохиолт, байгуулалт ба ашиглалттай холбогдсон асуудлыг техник эдийн засгийн үндэслэлтэйгээр сонгон авах явдал мөн. Иймд гидротехникийн шинжлэх ухаан нь техник, шинжлэх ухааны бусад салбаруудтай салшгүй холбоотой байдаг. Үүнд, гидрологи (ус зүй), гидравлик, геодези, геологи ба гидрогеологи, материалын эсэргүүцэл, барилгын үйлдвэрлэлийн технологи ба зохион байгуулалт гэх мэт. Гидротехникийн барилгууд нь үргэлж устай холбоотой байдгаараа үйлдвэрийн ба иргэний барилгуудаас ялгаатай. Ус нь гидротехникийн барилгад механикийн, физик-химийн, биологийн үйлчилгээг үзүүлнэ.

Барилгад үйлчлэх усны механик үйлчилгээ нь статистикийн ба гидродинамикийн гэж хуваагдана.

Статистикийн үйлчилгээнд – усны гидростатикийн даралт, мөсөн бүрхүүлийн даралт, эргийн тулгуурын цаана буй хөрсний даралт, гидротехникийн барилгын өмнө хурж цугларсан хагшаасны даралт зэргүүд багтана.

Усны гидродинамикийн даралт нь усны долгионы цохилт, их хурдтай урсаж яваа мөс ба хөвөгч биесүүдийн цохилт, салхины даралт, шүүрэлтийн усны урсацын даралтын байдлаар илэрнэ.

Зураг №1. Боомтод үйлчлэх хүчнүүдийн схем, даралтын эпюр

Гидравликийн 7-р олимпиадын удирдамж

Батлав: ГУББ-н профессорын багийн тэргүүлэх профессор:.......... / М.Дугармаа/Ph.D /

Шинжлэх Ухаан Технологийн Их Сургуулийн оюутан залуусын дунд

“Гидравлик” хичээлийг судалж байгаа оюутнуудын дунд зохиогдох гидравликийн

7-р олимпиадын удирдамж

Нэг. Зорилго:

1.1.Шинжлэх Ухаан Технологийн Их Сургуулийн бүрэлдэхүүн  сургуулиудын дунд  Гидравлик ;  Хий ба шингэний механик зэрэг хичээлийг 2013-2014 оны хичээлийн жилийн хаврын улиралд судалж буй  нийт оюутан залуусын дунд тэднийг нэгтгэн уулзуулах, суралцах явцдаа олж авсан мэдлэг, чадварыг нь дүгнэх,  ирээдүйн инженер болох оюутан залуусыг урьдчилан сорих, алдаршуулахад гол зорилго оршино.

Усны барилга байгууламжид голын гулдрилын өөрчлөлт, хагшаасны нөлөөлөх байдал

Усны барилга байгууламжид голын гулдрилын өөрчлөлт, хагшаасны нөлөөлөх байдал

Базарсадын Сэнжим

ШУА, Геоэкологийн хүрээлэн

E-mail: senjimb@yahoo.com

Хураангуй - Өнгөрсөн хугацаанд услалтын системийн зориулалтаар барьсан олон арван гидротехникийн барилга байгууламжууд янз бүрийн шалтгаанаар бүрэн хүчин чадлаар ажиллах боломжгүй болох, эвдэрч, гэмтэн зарим нь ашиглалтаас гарч байна. Ялангуяа услалтын системийн ус татах барилга байгууламж, боомт, усан сан зэрэг болно.

Голын гулдрилын өөрчлөлт, хатуу урсац буюу хагшаасны зөөгдөл, хуримтлал зэргээс ус татах толгойн барилгын хэвийн ажиллагаа алдагдаж, усалгаа тасалдахад хүрсэн олон тохиолдлууд бий.  Иймд Говь-Алтай аймгийн Халиун сумын Ёлтон, Хэнтий аймгийн Хэрлэнбаян-Улаан, Сэлэнгэ аймгийн Цагаантолгой, Хаяа гийн услалтын системийн боомт бүхий усан сангуудыг зэрэг хэдэн услалтын системүүдийн барилга байгууламжын ажиллагаа доголдоход хүргэсэн үндсэн хүчин зүйлсийг илрүүлж, цаашид гидротехникийн барилга байгууламжийн зураг төсөл боловсруулахад анхаарах асуудлуудаас гадна хэвийн ажиллаж буй зарим услалтын системийн талаар товч дурдав.

Түлхүүр үг

Услалтын систем, урсац, хөндлүүр,